ทำไมต้องเข้าใจ Market Sentiment?
Market Sentiment หรือ “อารมณ์ของตลาด” คือภาพรวมของความรู้สึก ความคาดหวัง และทัศนคติของนักลงทุนที่มีต่อตลาด ณ ขณะหนึ่ง ความเข้าใจ Market Sentiment เป็นสิ่งสำคัญมาก เพราะมันส่งผลโดยตรงต่อการเคลื่อนไหวของราคา การวิเคราะห์ปัจจัยพื้นฐานหรือปัจจัยทางเทคนิคอาจบอกได้ว่า “ควร” จะเกิดอะไรขึ้น แต่สุดท้ายสิ่งที่ผลักดันราคาจริง ๆ คือพฤติกรรมของคนในตลาด
ตลาดไม่ได้ขับเคลื่อนด้วยเหตุผลเสมอไป หลายครั้งอารมณ์ เช่น ความกลัว ความโลภ ความหวัง หรือความไม่แน่นอน คือแรงผลักดันหลัก การเข้าใจว่า “ตอนนี้คนส่วนใหญ่ในตลาดกำลังรู้สึกอย่างไร” ช่วยให้เราวางแผนการเทรดได้แม่นยำยิ่งขึ้น เช่น ในช่วงที่ตลาดมีความกลัวสูง ราคามักจะร่วงลงอย่างรุนแรงเกินเหตุ และเปิดโอกาสสำหรับการซื้อในราคาถูก หรือช่วงที่ตลาดมีความโลภ ราคามักจะพุ่งขึ้นเกินมูลค่าที่แท้จริง ทำให้เกิดฟองสบู่
นอกจากนี้ การวิเคราะห์ Market Sentiment ยังช่วยให้เราหลีกเลี่ยงกับดักของตลาด เช่น การเข้าเทรดตามฝูงชนในจุดที่เสี่ยง การเข้าใจว่า “ตอนนี้ตลาดกำลัง Overbought หรือ Oversold” สามารถช่วยให้เราตัดสินใจได้ว่าควรรอ ควรสวน หรือควรยืนเฉย ๆ การไม่เข้าใจ Sentiment มักทำให้นักลงทุนรีบร้อนตัดสินใจผิด ๆ ตามกระแสจนขาดทุน
ในทางปฏิบัติ เราสามารถติดตาม Market Sentiment ได้จากหลายวิธี เช่น การดูดัชนีวัดความกลัวและความโลภ (Fear & Greed Index), การสังเกต Volume ที่ผิดปกติ, รูปแบบแท่งเทียน (Candlestick Patterns) หรือแม้กระทั่งการติดตามข่าวสารและกระแสในโซเชียลมีเดีย
ท้ายที่สุด การเข้าใจ Market Sentiment คือการเข้าใจพฤติกรรมมนุษย์ในภาพรวม เพราะตลาดคือการสะท้อนจิตวิทยาหมู่ การมีมุมมองที่ชัดเจนต่อ Sentiment ช่วยให้เราตัดสินใจได้เป็นระบบ มีวินัย และอยู่รอดในตลาดในระยะยาว
การเข้าใจ Market Sentiment ยังช่วยให้เราวางกลยุทธ์การเทรดที่เหมาะสมกับสภาพตลาด ณ ขณะนั้น เช่น ถ้าตลาดมี Sentiment เชิงลบแรงมาก (Extreme Fear) อาจเหมาะกับกลยุทธ์สวนกระแส เช่น มองหาจังหวะเข้าซื้อ (Contrarian Trading) เพราะราคามักร่วงเกินจริง แต่ถ้า Sentiment เป็นบวกแรงเกิน (Extreme Greed) เราอาจต้องระวังการไล่ราคาตามฝูงชน (FOMO – Fear Of Missing Out)
ตัวอย่างในประวัติศาสตร์ เช่น ช่วงเดือนมีนาคม 2020 ตอนเกิด COVID-19 ความกลัวลุกลามทั่วโลก ตลาดหุ้นร่วงแรงอย่างรวดเร็ว หลายคนตื่นตระหนกขายทิ้ง แต่ในทางกลับกัน นักลงทุนที่เข้าใจ Sentiment รู้ว่าตลาด Panic จนราคาตกต่ำเกินพื้นฐาน จึงกล้าเข้าซื้อ และต่อมาก็ได้กำไรมากเมื่อ Sentiment ฟื้นตัว
การเข้าใจ Sentiment ยังสัมพันธ์กับการจัดการความเสี่ยง (Risk Management) เพราะเมื่อเรารู้ว่าตลาดมีความผันผวนสูงจากอารมณ์รุนแรง การวาง Position Size และการตั้งเป้าหมายกำไร/ขาดทุน (Take Profit / Stop Loss) ก็ต้องรัดกุมขึ้น เพื่อปกป้องพอร์ตลงทุนในช่วงที่ตลาดไม่นิ่ง
กล่าวโดยสรุป Market Sentiment ไม่ใช่แค่เรื่องของ “การคาดเดาอารมณ์” แต่คือการอ่านพฤติกรรมตลาดอย่างมีเหตุผลและมีระบบ เพื่อเพิ่มโอกาสการอยู่รอดและทำกำไรในระยะยาวอย่างยั่งยืน3
